W zależności od wyglądu zewnętrznego słojów zewnętrznych sklejkę (fornir) dzieli się na następujące gatunki
Gatunek sklejki oznacza się poprzez połączenie gatunków forniru łuszczonego słojów na stronie frontowej (licowej) i tylnej – gatunek słoju frontowego/gatunek słoju tylnego, np.: Е/В (E/I), В/В (I/I), I/II, II/II, II/III, II/IV, III/III, III/IV, IV/IV itd.
Gatunek „S”:
praktycznie bez wad. Dopuszczalne są niewielkie zdrowe sęki i do 2 wstawek w jednym arkuszu. Pokrywa się lakierem lub używa pod farbę. Stosuje się do produkcji mebli lub jako materiał wykończeniowy w rozmaitych rozwiązaniach projektowych oraz pod laminowanie różnymi gatunkami drzewa
Gatunek „BB” (II):
Pokrywa się różnymi materiałami wykończeniowymi i farbami oraz używa do produkcji mebli.
Gatunek „CP”(III):
Przeznaczony do budowy konstrukcji ukrytych przed wzrokiem, na opakowania specjalne i tarę. Kalibrowana powierzchnia pozwala na pokrycie sklejki różnymi cennymi gatunkami forniru она.
Gatunek „WG”:
Przeznaczony do budowy konstrukcji ukrytych przed wzrokiem, na opakowania specjalne i tarę.
Gatunek „C” (IV):
Dopuszczalne są wszelkie wady produkcyjne, lecz jednocześnie jest to gatunkowo dobra sklejka. Stosowana do budowy mocnej tary i opakowań oraz w budownictwie.
Wady drewna wg GOST 2140 i wady obróbki wg GOST 15812
Normy ograniczeń |
|||||
B |
S |
BB |
CP |
C |
|
1. Sęki: | |||||
а) zarośnięte, zdrowe, jasne i ciemne |
nieuwzględniane w rozmiarze, mm, co najwyżej (do) |
dopuszczalne zdrowe z pęknięciami o szerokości co najwyżej (do) 1,5 mm. |
dopuszczalne |
||
jasne 10 |
— |
jasne i ciemne 10 |
|||
dopuszczalne o wymiarach, mm, co najwyżej |
|||||
jasne 25 |
jasne 20 |
jasne i ciemne |
|||
w ilości, szt., co najwyżej (do) |
|||||
8 |
3 |
20 |
|||
na 1 m2 powierzchni arkusza |
|||||
w tym 5 szt. o wymiarach do 40 mm. |
|||||
b) częściowo zarośnięte |
dopuszczalne w liczbie sęków zarośniętych o wymiarach, mm, do (co najwyżej) |
dopuszczalne
|
|||
5 |
10 |
15 |
|||
w ilości, szt., co najwyżej (do) |
|||||
3 |
3 |
10 |
|||
na 1 m2 powierzchni arkusza |
|||||
c) niezarośnięte, wypadające oraz otwory po wypadniętych sękach |
dopuszczalne w liczbie sęków zarośniętych o wymiarach, mm, do 5 (co najwyżej)
w ilości na 1 m2 powierzchni arkusza, szt., co najwyżej (do)
|
niedopuszczalne |
dopuszczalne o wymiarach, mm, co najwyżej 40
w ilości, szt., co najwyżej (do)
na 1 m2 powierzchni arkusza |
||
d) zgniłe |
niedopuszczalne
|
dopuszczalne do 40 mm w ilości 10 szt. na 1 m2 powierzchni arkusza |
|||
2. Pęknięcia | |||||
а) zamknięte (zwarte) |
dopuszczalne brzegowe o długości, mm, do (co najwyżej) |
dopuszczalne |
|||
250 |
200 |
300 |
|||
w ilości, szt., co najwyżej (do) |
|||||
5 |
2 |
10 |
|||
na 1 m szerokości arkusza |
|||||
b) rozwarte |
niedopuszczalne |
dopuszczalne brzegowe o szerokości, mm, do (co najwyżej) |
|||
2 |
2 |
2 |
10 |
||
o długości, mm, do (co najwyżej) |
|||||
200 |
250 |
600 |
400 |
||
w ilości, szt., co najwyżej (do) |
bez ograniczeń co do ilości |
w ilości, szt.,
na 1 m2 powierzchni arkusza |
|||
1 |
1 |
||||
na 1 m szerokości arkusza |
|||||
pod warunkiem zaprawienia kitem |
|||||
3. Wady budowy sklejki | |||||
а) nachylenie włókien, falisty/zawiły układ włókien, zawój, oczka |
dopuszczalne |
||||
b) zakorek zarośnięty jasny |
niedopuszczalne |
dopuszczalne |
dopuszczalny w ilości sęków zarośniętych o wymiarach i w ilości wg 1a |
dopuszczalne |
dopuszczalny w ilości sęków niezarośniętych o wymiarach i w ilości wg 1в |
d) twardziel fałszywa |
niedopuszczalne |
dopuszczalna w %, do (co najwyżej) |
|||
25 |
75 |
75 |
|||
e) plamistość: | |||||
– rozproszone plamki rdzeniowe |
dopuszczalna o długości, mm, do (co najwyżej) 4 3 |
dopuszczalne
|
dopuszczalna o długości, mm, do (co najwyżej) |
dopuszczalne |
|
– zgrupowane plamki rdzeniowe |
dopuszczalne o wymiarach, mm, do (co najwyżej) 60х40 |
dopuszczalne |
|||
4. Przebarwienia chemiczne |
niedopuszczalne |
dopuszczalne |
|||
5. Porażenia grzybem | |||||
а) biel grzybiczy (sinienie, kolorowe plamy bielu) |
dopuszczalny na powierzchni arkusza, %, do (co najwyżej) 30 |
dopuszczalne |
dopuszczalny na powierzchni arkusza, %, do (co najwyżej) |
dopuszczalne |
|
b) zaszarzenie bielu |
niedopuszczalne |
dopuszczalne
|
dopuszczalne na powierzchni arkusza do 50%; całkowita powierzchnia zaszarzenia z twardzielą fałszywą nie powinna obejmować powyżej 50% powierzchni arkusza |
dopuszczalne
|
|
6. Wypełnienie sęków i otworów |
niedopuszczalne |
sęki i otwory o wymiarach większych niż podane w pkt. 1b i 1c powinny zostać zaprawione wstawkami z forniru łuszczonego |
dopuszczalne bez zaprawek |
||
wstawki powinny być dopasowane pod względem kierunku włókien drewna oraz koloru |
dopuszczalne są wstawki podwójne; dopuszczalne jest zaprawienie otworów po wypadniętych sękach kitem z zaszlifowaniem |
||||
ilość wstawek powinna wynosić max 1 szt. na 1 m2 powierzchni arkusza |
całkowita ilość wstawek z dopuszczalnymi zdrowymi zarośniętymi sękami nie powinna przekraczać całkowitej ilości dopuszczalnych zdrowych zarośniętych sęków podanych w pkt. 1a ; dopuszcza się jedną podwójną wstawkę w arkuszu |
||||
7. Zaprawianie pęknięć |
niedopuszczalne
|
dopuszczalne zaprawienie kitem, mm, do (co najwyżej) o szerokości 2 200 |
niedopuszczalne |
dopuszczalne zaprawienie pęknięć kitem, mm, do (co najwyżej) o szerokości |
|
10 |
25 |
||||
o długości |
|||||
600 |
1000 |
||||
z późniejszym zaszlifowaniem |
|||||
8. Przebicia klejowe |
dopuszczalne w postaci smug, o długości do 175 mm w ilości do 1 szt./m2 |
dopuszczalne nieznaczne punktowe w postaci plam o wymiarach, mm, do (co najwyżej) |
dopuszczalne |
||
15 х 15 |
25 х 25 |
||||
w ilości, 1 szt. na 1m2 |
|||||
9. Wgniecenia |
niedopuszczalne |
Dopuszczalne pod warunkiem zaprawienia kitem |
dopuszczalne |
||
10. Uszkodzenia mechaniczne — zadrapania |
niedopuszczalne |
dopuszczalne |
|||
11. Przeszlifowania |
niedopuszczalne |
dopuszczalne do 5% powierzchni arkusza |
dopuszczalne do 25% powierzchni arkusza |
||
12. Plamy o charakterze produkcyjnym |
niedopuszczalne |
dopuszczalne |
|||
13. Występowanie paska kleju |
dopuszczalne w sklejce nieszlifowanej |
||||
14. Niedobór forniru łuszczonego o słoju wewnętrznym |
dopuszczalny, mm, do (co najwyżej), o szerokości |
||||
2 |
5 |
5 |
5 |
5 |
|
o długości |
|||||
100 |
150 |
150 |
200 |
250 |
|
pod warunkiem zaprawienia kitem |
|||||
15. Wady brzegowe arkusza podczas cięcia sklejki: | |||||
а) ślad od piły |
niedopuszczalne |
dopuszczalny wzdłuż brzegu o szerokości do 2 mm |
|||
b) odpryski |
niedopuszczalne |
dopuszczalne na całej długości krawędzi pod warunkiem zaprawienia kitem |
dopuszczalne na całej długości krawędzi do 5 mm; powyżej 5 mm powinny być zaprawione kitem |
||
15. Parametr szorstkości, mkm, wg GOST 7016-82 do (max) | |||||
– dla sklejki szlifowanej |
100 |
||||
– dla sklejki nieszlifowanej |
200 |
||||
17. Wypaczenia | w sklejce o grubości do 5 mm nieuwzględniane, a o grubości powyżej 5 mm dopuszczalne do 15 mm na 1 m długości przekątnej arkusza |